GIDA KATKI MADDELERİ

E122 AZORUBİN (KARMOSİN, C.I.14720)

TANIM; Sentetik azo boyasıdır. Gıdalara kırmızı renk verir. Genellikle disodyum tuzu gibidir. Özellikle fermantasyondan sonra gıdalarda ısı etkisiyle kırmızı renk sağlanır. (kaynak1-2)

KİMYASAL YAPISI;
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ; Kırmızı gıda renklendiricisi. Suda çok çözünür.
SONUÇLARI; Azorubin içeren ürünler ile domuzlar, sıçanlar ve fareler üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda azorubinin ciddi bir toksikolojik etkisi olmadığı gözlenmiştir fakat azorubinli gıdaların tüketimi sonucunda histamin serbest kaldığı için astım belirtilerinin arttığı gözlenmiştir.Bunun dışındaki yan etkileri aspirine karşı duyarlılığı arttırabilir, deride kurdeşene benzer kızarıklıklara ve döküntülere neden olabilir, alerjik reaksiyonların artmasına neden olabilir. Benzoatlarla kombinasyonları halinde, çocuklarda hiperaktiviteye dahi yol açabilir. Bu nedenle hiperaktif çocukları destek grubu azorubinin çocukların diyetinden çıkarılmasını tavsiye eder. (kaynak1)
Boya laktik asit bakterileri tarafından renksizleştirilir. Boya bağırsakta kırılır ve dışkıyla dışarıya atılır.
KABUL EDİLEBİLİR GÜNLÜK ALIM MİKTARI; Vücut ağırlığı üzerinden 4 mg/kg.
KULLANIMINDAKİ SINIRLAMALAR; Yoktur; E122 bütün din grupları, yalnızca et yemeyen vejeteryanlar ve etin yanı sıra süt ve süt ürünleri de yemeyen vejetaryanlar tarafından tüketilebilir.(kaynak2)
KULLANILDIĞI ÜRÜNLER;
Paket çorbalar,
Sütlü pelteler, muhallebiler,
Galeta unu,
Paket jöleler,
Şekerlemeler,
Paket kekler,
Dondurma,
Meyveli yoğurt,
Badem ezmesi,
Hazır reçeller,
Bitter soda,
=>Azorubin ; Kanada, Japonya, Norveç, İsveç ve Birleşik Devletler' de yasaklanan bir yiyecek katkı maddesidir.




E123 AMARANT (C.I. 16185 ; FD and C Red 2 )

TANIM; Sentetik azo boyasıdır. Gıdalara morumsu kırmızı renk verir. Aynı ada sahip küçük
otsu bir bitkiden türetilmiştir.
FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ; Kırmızı gıda renklendiricisidir. Suda çok çözünür.
SONUÇLARI; Aspirine duyarlılık, alerjik reaksiyonlarda artış, deri kızarıklıkları yan etkileri arasındadır. Histamini serbest bırakır ve astım belirtilerini yoğunlaştırır. Benzoatlarla kombinasyonu halinde hiperaktiviteye dahi yol açabilir. Hayvanlarla yapılan araştırmalarda doğum kusurlarına ve hatta cenin kayıplarına dahi neden olabildiği gözlenmiştir fakat insanlar üzerinde çalışma yapılmamıştır.
KABUL EDİLEBİLİR GÜNLÜK ALIM MİKTARI; Vücut ağırlığı üzerinden 0,5 mg/kg.
KULLANILDIĞI ÜRÜNLER;
Paket çorbalar,
Hazır kekler,
Sıvı vitamin C preparatları,
Hazır et suları, soslar
Konserve elma ve armut suyu
Havyar.


=>> Norveç, Rusya ; Avusturya ve Amerika ‘da tamamen yasaklanmıştır. Fransa’da ise
yalnızca havyarda kullanımına izin verilmiştir.





E124 PONSO 4R (C.I. 16255, Kosinal Kırmızı A);

TANIM; Sentetik azo boyasıdır. Kırmızımsı toz veya granüller halinde bulunmaktadır. Suda çözünür nitelikte olan bu madde, etanol de çok az çözünmektedir. (Kaynak 12)
KİMYASAL YAPISI;

FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ; Kırmızı gıda renklendiricisidir. Suda çok çözünür.
SONUÇLARI; Benzoatlarla bileşimleri halinde, çocuklarda hiperaktiviteye yol açabilir. Buna ek olarak, histamini serbest bırakır ve astım belirtilerini yoğunlaştırır. Aspirine duyarlı insanlarda duyarlılığı arttırır. Mide ve bağırsak tarafından absorbe edildiği için uzun süreli bazı çalışmalar sonucu Ponso 4R birçok ülkede kansorejen kabul edilmiştir ve ABD, Norveç ve Finlandiya da yasaklanmıştır.
KABUL EDİLEBİLİR GÜNLÜK ALIM MİKTARI; Vücut ağırlığı üzerinden 0-4 mg/kg.
KULLANIMINDAKİ SINIRLAMALAR; Yoktur; E124 bütün din grupları, yalnızca et yemeyen vejetaryenler ve etin yanı sıra süt ve süt ürünleri de yemeyen vejetaryenler tarafından tüketilebilir.(kaynak2)
KULLANILDIĞI ÜRÜNLER;
Hazır cheesecake,
Hazır kekler,
Paket çorbalar,
Salam,
Bitter soda,
Balık sosu,
Hazır paket tatlılar,
Konserve çilek de,
Konserve kirazda,
Ahududu pasta dolgularında,
Çabuk donan jöle karışımlarında,




E127 ERİTROSİN ( C.I. 45430 )

TANIM; Eritrosin gıdalara kiraz pembe renk veren sentetik bir gıda renklendiricisidir.
KİMYASAL YAPISI;

FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ; Kırmızı gıda renklendiricisidir. Suda çok çözünür. 2.4.5.7- tetraiodofluorescein'in disodium tuzudur.
KAYNAK; Sentetik iyodin içeren kırmızı boya.
SONUÇLARI; Gıdalarda kullanılan konsantrasyonlarında bazı yan etkileri vardır. Birkaç olayda hiperaktiviteyi yükselttiği rapor edilmiştir. Bunun mutajenlerle bağlantılı olma olasılığı vardır. Eritrosin, güneş ışığına duyarlılığı ile insanlarda ışığa duyarlılığın yükselmesine neden olur.
Yüksek iyot içeriğinden dolayı tiroit hormon düzeylerini artırabildiği ve hipertiroidizm götürebildiği ifade edilir.(kaynak13)
Kullanımı Norveç ve Amerika’ da yasaklanmıştır.(kaynak1)
KABUL EDİLEBİLİR GÜNLÜK ALIM MİKTARI; Vücut ağırlığı üzerinden 0,1 mg/kg.
KULLANIMINDAKİ SINIRLAMALAR; Yoktur; E124 bütün din grupları, yalnızca et yemeyen vejetaryenler ve etin yanı sıra süt ve süt ürünleri de yemeyen vejetaryenler tarafından tüketilebilir.(kaynak2)
KULLANILDIĞI ÜRÜNLER;
Kokteyl kirazları,
Kiraz şekerlemeleri,
Kiraz şurupları,
Konserve yengeç ve somon balığı,
Danimarka salamı,
Etli yiyecekler,
Çikolata,
Sarımsak sosu,
İskoç yumurtaları,
Çabuk muhallebi,
Doldurma zeytinler,
Paket kekeler…






E128 KIRMIZI 2G ( C.I. 18050 )

TANIM; Kırmızı 2G , disodyum 8-asetamido-1-hidroksi-2-fenilazonaftalen-3,6-disülfonat ve başlıca renksiz elementler olarak, sodyum klorid ve/veya sodyum sülfat ile birlikte yardımcı renklendirici maddelerden oluşur.Kırmızı 2G, sodyum tuzu olarak tanımlanır.Kalsiyum ve potasyum tuzuna da izin verilir.(kaynak14)
KİMYASAL YAPISI;


FONKSİYON VE ÖZELLİKLERİ; Kırmızı gıda renklendiricisidir. Suda çok çözünür, etanolda az çözünür.
SONUÇLARI; Azo boyası olduğu için insanlarda aspirine karşı duyarlılığa neden olmaktadır. Histamini serbest bırakır ve astım belirtilerini yoğunlaştırır. Benzoatlarla kombinasyonları halinde, çocuklarda hiperaktiviteye dahi yol açabilir. Bununla birlikte, Kırmızı 2G anemiye neden olabilmektedir. (Anemi; bir çeşit kan hastalığıdır. Kanda normalden daha az alyuvar bulunmasıdır. İnsanların savunma sisteminin zayıflamasına neden olur. ) Aynı zamanda kırmızı 2G ile yapılan araştırmalar sonucunda kırmızı 2G’nin kansere de neden olabileceği düşünülmektedir. Sonuç olarak, kullanımı çok sınırlıdır. Kırmızı 2G Avustralya, Avusturya, Kanada, Japonya, Norveç, İsveç, Malezya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yasaklanmıştır. İrlanda, İsrail ve Yunanistan’ dada Temmuz 2007 yılında yasaklanmıştır.
KABUL EDİLEBİLİR GÜNLÜK ALIM MİKTARI; Vücut ağırlığı üzerinden 0,1 mg/kg.
KULLANIMINDAKİ SINIRLAMALAR; Yoktur; E124 bütün din grupları, yalnızca et yemeyen vejetaryenler ve etin yanı sıra süt ve süt ürünleri de yemeyen vejetaryenler tarafından tüketilebilir.(kaynak2)
KULLANILDIĞI ÜRÜNLER;
Sosis
Pişmiş et ürünleri (hamburger , köfte…)
İçecekler